Mdou Moctar: de Eddie van Halen uit de Sahel
Op de laatste dag van EASTERN DAZE mag Mdou Moctar de Balzaal van De Vooruit in lichterlaaie zetten met zijn verschroeiende gitaarshreds. Maar hoe belandt een man die zijn carrière startte op trouwpartijen aan de rand van de woestijn op een podium in De Vooruit. Lees zijn fascinerende verhaal.
Mdou Moctar mag je gerust een van de meest innovatieve artiesten uit de Sahel-regio noemen, door zijn onconventionele interpretaties van Toeareg-muziek. In zijn thuisland Niger wordt hij bejubeld door zijn originele composities en poëzie, en zijn wortels in tal van coverbands. Met zijn eigenzinnige Saharaanse rock is Moctar een van de bekendste muzikale exportproducten van zijn continent geworden.
Mdou Moctar - né Mahamadou Souleymane - groeide op in een afgelegen, diepreligieus dorpje in Niger, een immens land geprangd tussen Libië, Algerije en Mali. Tijdens zijn jeugd werd seculiere muziek afgewezen, maar toch wou hij gitaar leren spelen. Omdat er niet meteen bomen zijn waar die aan groeien in de Sahel, knutselde hij gewoon zelf een gitaar in elkaar: wat oude remkabels, een houten plank en klaar. Via YouTube-filmpjes van Eddie van Halen leerde hij spelen. Aanvankelijk voelde de lokale dorpsgemeenschap niet veel voor zijn nieuwe hobby. Maar zijn zelfgeschreven liedjes over respect, eer en traditie wisten al snel de harten van de lokale jeugd én de religieuze leiders te veroveren.
In 2008 reist Mdou naar Nigeria om zijn debuutalbum op te nemen, waarop een spacey autotune, een drummachine en een synthesizer de voornaamste attributen zijn. Het album werd een hit op de mp3-netwerken van West-Afrika. Christopher Kirkley van het label Sahel Sounds komt de gitarist op het spoor en zet zijn nummers op de compilatie ‘Music from Saharan Cellphones’. Moctar wordt een begrip. In 2013 releasete hij ‘Afelan’, een verzameling field recordings van optredens in kleine dorpen.
Daarna schakelt Moctar een versnelling hoger: hij producet én speelt de hoofdrol in de eerste Toeareg-film ooit. En wat voor een: ‘Rain the Color Blue with a Little Red in it’ is een remake van Prince zijn meesterwerk ‘Purple Rain’. Het woord ‘paars’ bestaat niet in het Tamajeq, de taal van de Toearegs. De prent is een aaneenschakeling van onvergetelijke scènes en Mdou Moctars intrigerende riffs, met nog altijd een epische battle of the bands als centrale verhaallijn.
Na zijn cinematografisch uitstapje keert Moctar in 2017 terug met een nieuw solo folkalbum, ‘Sousoume Tamachek’. Daarop evoceert hij het kalme woestijnlandschap van zijn jeugd. Moctar neemt op het album elk instrument voor zijn rekening. “An entrancing ride for fans of psychedelic sounds”, liet het gerenommeerde New York Music Daily optekenen.
Maar twee jaar later, in maart 2019, komt Mdou Moctar op de proppen met een eerste studioalbum met volwaardige band. Op de loonlijst: Ahmoudou Madassane (gitaar, Les Filles de Illighadad), Aboubacar Mazawadje(drums) en Michael Coltun (bas). ‘Ilana (The Creator)’ oogst overal lovende kritieken. Volgens Pitchfork klinkt Moctar als het ultieme liefdeskind van Tinariwen en ZZ Top. Een classificatie die hij zelf niet zo graag hoort. “Ik weet niet wat rock exact is, ik kan enkel spelen in mijn eigen stijl.”
Op ‘Ilana’ staan niet enkele positieve liefdesliedjes, maar evenzeer verschroeiende aanvallen op de nog altijd alomtegenwoordige Franse invloed. “Al 48 jaar exporteert Frankrijk uranium uit ons land, en toch hebben we geen wegen, medicijnen, water of elektriciteit”, stelde Moctar in The Guardian. “We zijn moderne slaven”. Prachtige melodieën mét een boodschap dus.
info & tickets
EASTERN DAZE: Mdou Moctar / Brighde Chaimbeul / Osilasi / ...
za 23.11 - 20:00 De Vooruit Balzaal
muziek / rock / experimenteel
#EDVI